De bijzondere COVID-commissie stelt op dinsdag 13 juli en woensdag 14 juli haar eindrapport voor.
De commissie werkte hiervoor op een tekst van commissievoorzitter Robby De Caluwé (Open Vld). “Afgelopen maanden hebben we heel wat betrokken actoren en experten gehoord. Op basis hiervan hebben wij met de meerderheid en de oppositie getracht om tot een basistekst te komen om toekomstige crisissen het hoofd te bieden. De tekst zal een nuttige tool zijn om crisisbeheer te optimaliseren”, zegt Robby De Caluwé, voorzitter van de COVID-commissie.
Het eindverslag werd de afgelopen weken opgesteld door de leden van de commissie. Dat deden ze na een uitgebreide consultatie van de betrokken actoren en experts over de coronacrisis. De bedoeling van de aanbevelingen is om toekomstige crisissituaties het hoofd te bieden. “Over heel veel punten bereikten we een (quasi) consensus. Die tekst is nu de basistekst die zal geamendeerd worden, vanuit meerderheid en oppositie”, stelt De Caluwé.
Dinsdag worden de amendementen op de tekst besproken in de commissie om daarna woensdag over te gaan tot de stemming van het geheel. De aanbevelingen van de Bijzondere Commissie betrachten een evenwicht tussen duidelijkheid en gerichtheid op een concrete impact enerzijds, en een voldoende generiek karakter om op de meest diverse crisissen en pandemieën toepasselijk te zijn anderzijds. “De valkuil was om enkel aanbevelingen te doen die geënt waren op de corona-crisis die we hebben meegemaakt. In dit eindrapport proberen we het breder te trekken, zodat het generiek toepasselijk is”, duidt De Caluwé.
Noodplan
Voorzitter van de commissie Robby De Caluwé is tevreden dat er constructief is samengewerkt om tot de aanbevelingen te komen. Eén van de doelstellingen die vooropgesteld is, is bijvoorbeeld om tegen eind 2022 een nieuw nationaal noodplan voor pandemieën te ontwikkelen. Het plan moet worden afgestemd met andere crisisplannen en moet minstens elke drie jaar worden ingeoefend en -indien nodig- geüpdatet worden. “Op die manier blijven we ten allen tijd ‘prepared’ om een toekomstige crisis aan te pakken”, zegt De Caluwé.
Het rapport heeft ook aandacht de ingewikkelde staatsstructuur in ons land. “Tijdens de hoorzittingen kwam dit aspect vaak terug: ‘we hebben een kapitein nodig’, klonk het tijdens die hoorzittingen. Maar één persoon als verantwoordelijke is geen evidentie in een federaal land. Daarom schuiven we het Overlegcomité naar voor als het meest ideale vehikel om beslissingen te nemen”, legt De Caluwé uit. Bij het begin van een toekomstige crisis moet het Overlegcomité uiterlijk binnen de 24 uur na het ingaan van de federale fase – en sneller indien nodig – een commissaris aanduiden en de strategische doelstellingen vastleggen die zijn basisopdracht zullen vormen, staat te lezen in de tekst.
Crisiscentrum
De commissie beveelt ook een hervorming van het Crisiscentrum aan. “Binnen het Crisiscentrum zou ook een “Belgian Forward Looking Cell” worden opgericht. Die moet prioritaire risico’s identificeren en nieuwe dreigingen en fenomenen monitoren. Op die manier kan sneller ingespeeld worden op de noden die een crisis met zich meebrengt”, legt De Caluwé uit. Ook de strategische reserves krijgen de nodige aandacht in het rapport. Zo stelt commissie voor roterende strategische stocks aan beschermingsmateriaal, medisch materiaal en medicijnen op nationaal niveau aan te blijven houden.
Zorgpersoneel
Daarnaast is er in het eindrapport ook aandacht voor een ambitieus preventiebeleid. “Hier kan bijvoorbeeld het onderwijsveld een grote rol spelen door een gezonde levensstijl centraal te stellen”, legt De Caluwé uit. Ook voor het zorgpersoneel is er de nodige aandacht in het rapport: “Er moet verder werk gemaakt worden van de opwaardering van het statuut van het verpleegkundig personeel, onder meer door méér gekwalificeerd personeel in dienst te nemen. Het zorgpersoneel moet verder worden ondersteund door te blijven inzetten op een verlichting van hun werklast, zodat er meer handen vrijkomen voor zorg aan het bed”, staat er te lezen in het rapport. “We hebben de afgelopen periode een ongeziene inzet van ons zorgpersoneel gezien”, duidt De Caluwé, “een verbetering van de werkomstandigheden is nodig. Meer handen aan het bed krijgen, is erg belangrijk”.
Krachtige aanbevelingen
“Ik denk dat we kunnen stellen dat we hier over verschillende grenzen heen én met de hulp van experts, tot een krachtige set van aanbevelingen zijn gekomen. Daarbij zullen de lessen en de ervaringen van de COVID-19 crisisbeheersing aangewend worden voor toekomstige crisissituaties”, besluit De Caluwé. De tekst zal woensdag -vermoedelijk- gestemd worden in de commissie. De stemming van de tekst in de plenaire zitting zal na het parlementaire reces gebeuren.