Deze morgen hebben de drie dokters de vrijspraak gekregen op het euthanasieproces van Tine Nys. Deze mensen zullen niet het etiket moordenaar opgeplakt krijgen. Ik hoop oprecht dat iedereen nu rust kan vinden, ook de familie van Tine Nys. Als Kamerlid sta ik open om tegemoet te komen aan de eventuele tekortkomingen van de euthanasiewet en strijd ik met mijn wetsvoorstel voor de uitbreiding van euthanasie bij mensen met dementie.
De 3 dokters hebben de vrijspraak gekregen op het euthanasieproces. Deze mensen zullen niet het etiket moordenaar opgeplakt krijgen. Wat een opluchting. Ik hoop oprecht dat iedereen nu rust kan vinden, ook de familie van Tine Nys.
Reeds tijdens het assisenproces van Tine Nys kwamen conservatieve politici met de idee om de euthanasiewet te evalueren. Aan de politici die dit proces aangrijpen als een beginpunt om de euthanasiewet terug in te perken, heb ik één boodschap. Ons land is steeds een voortrekker geweest op het vlak van ethische vraagstukken en zelfbeschikking én dat zal ook zo blijven. Dit is de kern van wie wij zijn, wij gunnen elkaar de vrijheid om te kiezen, om zelf te bepalen. Dàt is de essentie van het liberalisme.
Zelfbeschikkingsrecht is en zal altijd een fundamenteel basisrecht blijven. Dat CD&V-minister van Justitie Geens vorige week in de Zevende Dag beweerde dat de term ‘ondraaglijk lijden’ moet geherdefinieerd worden, stoot me als liberaal tegen de borst. Niet de wetgever moet inzien wat ondragelijk lijden is, dat bepaalt het individu. Laat deze vrijspraak een boodschap zijn aan die mensen die ons land stilstand toejuichen en het liever achteruit dan vooruit willen laten gaan.
Ook de voorzitter van de federale euthanasiecommissie, Wim Distelmans, reageert opgelucht dat alle twijfels rond de werking van deze commissie nu van de baan. Het is immers bewezen dat met deze vrijspraak dat wat de euthanasiecommissie unaniem heeft goedgekeurd, ook goedgekeurd wordt door het college van experten en door de jury. De euthanasiewet zelf mag immers niet in twijfel getrokken worden, maar eventuele tekortkomingen kunnen worden herbekeken, want de euthanasiewet op zichzelf is niet slecht.
Het is nu tijd om het debat opnieuw op politiek niveau te voeren, te kijken hoe de wetgeving nog meer zekerheid kan bieden. Beste wetgevers, beste collega’s, laten we het recht om zelf te beslissen over je leven blijven versterken en uitbreiden voor mensen met dementie.
Vandaag is euthanasie enkel mogelijk wanneer de patiënt op het moment van de levensbeëindiging bij bewustzijn en wilsbekwaam is. Veel mensen denken dat ze nu al euthanasie kunnen krijgen als ze dement worden, aangezien ze dat in een voorafgaandelijke wilsverklaring hebben laten vastleggen. Maar dat is niet zo, want die wilsverklaring is enkel geldig in een onomkeerbare coma. Met andere woorden zelfs indien mensen met dementie met een wilsverklaring – waarin ze die expliciete uiting in geval van geestelijke aftakeling hebben laten opnemen – euthanasie willen in een vergevorderd stadium van de ziekte, dan kunnen deze mensen dus geen beroep doen op euthanasie omdat ze niet meer wilsbekwaam zijn. Veel mensen, zoals Hugo Claus, laten euthanasie uitvoeren in een veel te vroeg stadium van dementie (nog wilsbekwaam), omdat de wet het in een latere periode niet toelaat.
Daar mogen we geen genoegen mee nemen. Een maand geleden diende ik een wetsvoorstel in om euthanasie in geval van vergevorderde dementie toe te staan, uiteraard op voorwaarde dat deze persoon een voorafgaande wilsverklaring heeft en aan alle voorwaarden wordt voldaan. Uit een recente peiling blijkt dat maar liefst 80% voorstander is van deze uitbreiding. Een verruiming van de wet garandeert niet alleen een betere bescherming voor zowel patiënt als arts, maar kan vooral heel wat menselijk leed besparen. Of euthanasie ook in die fases van het dementieproces kan worden toegelaten, is voer voor debat. Hoorzittingen met specialisten moeten hierover meer duidelijkheid scheppen. Collega’s, het is tijd voor actie.