De verschillende overheden hebben drastische maatregelen genomen om de volksgezondheid te beschermen en de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Ik geef een overzicht per thema.
Onderwijs
Alle lessen zijn geschorst al zeker tot en met 3 april. Dit geldt voor alle basis- en secundaire scholen, maar ook voor de Centra voor Volwassenonderwijs, Centra voor Basiseducatie en de academies voor deeltijds kunstonderwijs. Aan scholen wordt gevraagd om op vrijdag 13 maart, indien mogelijk, nog lessen te laten doorgaan. Scholen moeten wel opvang voorzien want niet iedereen kan zelf opvang voorzien. Sommige ouders (bijvoorbeeld in zorgberoepen en veiligheidsberoepen) kunnen nu niet gemist worden op het werk. Sommige families kunnen alleen beroep doen op grootouders, en dat is nu net een risicogroep voor de verspreiding van het virus. Niet elke ouder kan thuiswerken en niet elke ouder kan nu zo lang vakantie nemen.
Ook bij opvang wordt rekening gehouden met hygiëne, afstand, ventilatie… Het is ten stelligste afgeraden om kinderen te laten opvangen door grootouders. Er wordt gezocht naar alternatieven om het leerrecht van kinderen te waarborgen.
Scholen moeten geen afwezigheden registreren. Het salaris van leerkrachten blijft doorbetaald. De Vlaamse overheid vraagt flexibiliteit aan de dag te stellen bij de beoordeling van projecten en overeenkomsten waarvoor subsidies werden toegekend. Bovendien vraagt de regering flexibiliteit inzake afwijking van de voorziene stage-uren bij studenten. De nodige compensatie voor gederfde inkomsten wordt voorzien wegens het annuleren van evenementen door scholen (didactische uitstappen, schoolreizen, buitenlandse reizen…) waarvoor momenteel nog geen financiële raming kan gemaakt worden. De Vlaamse overheid voorziet de nodige compensatie voor externen die scholen ondersteunen (zoals doventolken); het voorziet in extra voorzieningen en subsidies voor synchroon onderwijs aan zieke leerplichtige kinderen; het voorziet in opvangkosten voor kinderen van onder andere ouders met een job in de sector veiligheid en gezondheid.
Sport
Sportieve evenementen die een subsidie gekregen hebben via Sport Vlaanderen zullen 100% van hun subsidie uitgekeerd krijgen, ook als het evenement afgeschaft wordt omwille van corona. Alle sportactivi
Jeugd
In overleg met de jeugdsector wordt er aan alle jeugdorganisaties- en bewegingen uitdrukkelijk gevraagd om alle activiteiten en evenementen te annuleren tot het einde van deze maand. Dit betekent concreet geen wekelijkse noch weekendactiviteiten van jeugdorganisaties zoals Scouts- en Gidsen Vlaanderen, Chiro Jeugd Vlaanderen, KSA, jeugdhuizen, en dergelijke.
Cultuur
Er geldt een verbod op het laten plaatsvinden van alle publieke activiteiten ongeacht het deelnemersaantal en de doelgroep tot 3 april (in-en outdoor):
- Alle culturele voorstellingen, concerten, tentoonstellingen, presentaties, infodagen immaterieel erfgoedevents (jaarmarkten, kermissen, processies, carnavalsoptochten, stoeten, ommegangen,…), …
- Alle vormen van activiteiten van socio-culturele verenigingen en organisaties
- Alle vormingsactiviteiten
- Alle repetities en voorstellingen in culturele- en gemeenschapscentra, circustenten, bioscopen,…
- Alle concerten, optredens voorstellingen van amateurkunstenorganisaties- en verenigingen
Musea- en erfgoedinstellingen
Musea en erfgoedinstellingen sluiten voor alle publiek tot 3 april. Wat betreft de interne werking van de (amateur)kunstenorganisaties/erfgoedorganisaties/sociaal-culturele organisaties, kunnen repetities van theatergezelschappen, orkesten, harmonieën, fanfares, koren edm niet doorgaan. Bestuursvergaderingen, algemene vergaderingen of overlegmomenten kunnen plaatsvinden als de noodzaak het vereist maar worden uitgesteld indien mogelijk. Als de vergadering moet doorgaan, blijft de deelnemersgroep beperkt, moet de vergaderruimte voldoende verlucht zijn en mogen de deelnemers niet te dicht bij elkaar zitten. Indien kwetsbare doelgroepen en risicogroepen betrokken zijn, worden deze bijeenkomsten opgeschort.
Organisaties zullen niet afgestraft worden omwille voor niet nagekomen engagementen louter door reden van Covid19. Subsidies zullen niet ingehouden worden of terugbetaald worden, en men zal welwillend zijn bij beoordeling. Bij de beoordeling en rapporteringen kan de Vlaamse overheid flexibel argumenten van overmacht inroepen wanneer zou blijken dat een aantal engagementen ten dele of niet werd nagekomen. Ook de timing van het rapporteren of indienen kan worden aangepast. Er zal binnen de administratie een ad hoc werkgroep worden opgestart die een methodiek opstelt én een handleiding van toezicht om de toekomstige rapporteringen vanuit deze overmacht-situatie te bekijken en af te sluiten. De Vlaamse overheid stelt voor om een algemeen meldpunt te installeren binnen dossierbeheer waar de actoren melding kunnen maken van aan deze overmacht-gerelateerde problemen. Er zal coulant worden omgegaan met het niet kunnen respecteren van indientermijnen/data/…
Welzijn
Woonzorgcentra sluiten standaard de deuren voor bezoek. Deze maatregel is gisteren al ingegaan. Vanaf zaterdag 14 maart sluiten centra voor dagverzorging en centra voor dagopvang. Vanaf gisteren zijn ook de lokale dienstencentra gesloten, waar veel ouderen over de vloer komen. Ook alle residentiële voorzieningen voor personen met een handicap sluiten voor bezoek. De toegang wordt beperkt tot de bewoners, het personeel en de vrijwilligers.
De gemeenschappelijke zit- en eetkamers, en de ruimtes voor gemeenschappelijke activiteiten en dagbestedingsactiviteiten van een psychiatrisch verzorgingstehuis worden alleen toegankelijk voor bewoners, personeel en vrijwilligers werkzaam in het psychiatrisch verzorgingstehuis. Bezoekers van psychiatrische verzorgingstehuizen mogen geen toegang tot deze gemeenschappelijke ruimten krijgen. Ook de centra voor kortverblijf type 2 en 3, waar respijtzorg wordt geboden aan specifieke doelgroepen zoals ernstig zieke kinderen of mensen met een levensbedreigende aandoening, sluiten voor bezoek.
Na een eerste bestelling van mondmaskers voor een bedrag van 1,2 miljoen euro, trekken we nog eens 7 miljoen euro bijkomend uit voor de aankoop van mondmaskers.
De kinderopvang blijft open. Kinderen die ziek zijn blijven thuis. Personeel én ouders moeten strikt de veiligheidsvoorschriften volgen.
Kritieke dienstverlening voor de burger wordt gegarandeerd:
- de huisvuilophaling: er komt een omzendbrief voor alle afvalintercommunales met richtlijnen voor het afvalbeheer voor het geval er te weinig personeelsleden voor handen zijn.
- de levering van drinkwater en zuivering van het afvalwater: van de drinkwaterbedrijven en Aquafin worden maatregelen gevraagd om deze diensten te kunnen garanderen
- voor het beheer van de oppervlaktewateren, bijvoorbeeld ter voorkoming van overstromingen, worden binnen de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) de nodige maatregelen genomen.
- voor de levering van elektriciteit en gas is het belangrijk dat er ten allen tijde toegang is tot bepaalde locaties én dat nutsleveranciers zich ook mogen verplaatsen. We bekijken welke regelgevende initiatieven op dat vlak nodig zijn.
Toerisme
Er zal een budget van 5 miljoen euro worden vrijgemaakt voor jeugdtoerisme en sociaal toerisme. Toerisme Vlaanderen zal dit jaar ook geen pacht innen bij zijn jeugdherbergen, een maatregel ter waarde van 1 miljoen euro. De precieze modaliteiten van deze steunmaatregelen worden nu verder door Toerisme Vlaanderen uitgewerkt.
Door de sectoreigen uitdaging van de vertraging tussen de heropstart van boekingen en de effectieve realisatie ervan, herstelt de inkomstenstroom zich met vertraging. Daarom zullen steunmaatregelen voor de toeristische sector niet na 2020 meteen afgebouwd worden maar deels doorlopen in 2021.
Samen met de toeristische sector en Horeca Vlaanderen wordt bekeken hoe de toeristische sector in de post-coronaperiode kan versterkt worden onder andere via promotiecamapgnes of het automatisch verlengen van reisvisa voor toeristen naar Vlaanderen.
Binnenlands bestuur
De Vlaamse overheid laat Vlaamse ambtenaren maximaal van thuis werken, zonder essentiële dienstverlening in het gedrang te brengen Gebedshuizen annuleren alle activiteiten. Het CCVO wordt opgericht voor communicatie naar ambtenaren en verschillende overheden.
Mobiliteit
Naar aanleiding van het Corona-virus zal vervoersmaatschappij De Lijn een aantal maatregelen nemen voor de reizigers. Zo zal er vanaf morgen niet meer met contant geld betaald kunnen worden op de voertuigen van De Lijn en in de voorverkooppunten van De Lijn zoals ondermeer de Lijnwinkels. Alternatieven zijn uiteraard de gangbare manieren zoals SMS-ticket, met bankkaart via de Lijnwinkels en aan de verkoopautomaten van De Lijn, externe voorverkooppunten of via de applicatie van De Lijn.
Bij cashbetalingen is er mogelijkheid van opeenvolgend fysiek contact tussen de chauffeur van de bus/tram of medewerker van de Lijn enerzijds en reizigers anderzijds. Dit betekent dat het cash betalen een bepaald risico inhoudt van verspreiding van het COVID-19 virus. Om voorgaande redenen wordt de cashbetaling op bus en tram vanaf morgen, zaterdag 14 maart 2020, opgeschort tot en met de datum dat de nationale veiligheidsraad beslist om de noodmaatregelen op te heffen. Ook in de Lijnwinkels kan gedurende die periode niet meer met contact geld betaald worden.
Deze maatregel werd afgestemd met de MIVB en TEC die dezelfde maatregel nemen zodat er een eenduidig beleid is voor de reizigers en de burgers.De Lijn nam sinds het begin van de corona-uitbraak al maatregelen om de hygiëne te optimaliseren. Ze sensibiliseren hun chauffeurs en reizigers, voorzien alcoholgels voor de chauffeurs en desinfecterende doekjes om hun stuurcabine mee te desinfecteren. Voor de ploegen die de bussen en trams reinigen, werden reeds hun materiaal aangepast naar desinfecterende producten.
Economie en werk
De maatregelen tegen het coronavirus hebben een zware impact op vele zelfstandigen en ondernemers in zowat alle sectoren. Daarom treffen de federale en Vlaamse overheden een hele reeks steunmaatregelen om de zelfstandigen, ondernemers en hun personeel zo goed mogelijk te beschermen. We moeten de economische impact zo goed mogelijk beperken in het belang van de ondernemingen en werkgelegenheid.
Hieronder vindt u een overzicht van de reeds getroffen maatregelen. De komende uren en dagen wordt er op basis van verder overleg met getroffen sectoren nog aan extra maatregelen gewerkt.
- Een vervangingsinkomen voor zelfstandigen (overbruggingsrecht)
Zelfstandigen in hoofdberoep komen in aanmerking voor het overbruggingsrecht op grond van gedwongen stopzetting van de activiteit, zodra die langer dan een week duurt. De financiële steun bedraagt 1266,37 euro per maand zonder gezinslast en 1582,46 euro met gezinslast.
- Vermindering voorafbetalingen voor zelfstandigen
Als zelfstandigen in de loop van het jaar merken dat hun inkomsten lager liggen dan het bedrag dat is gebruikt als basis voor de berekening van hun bijdrage, kunnen ze een verlaging van de bijdrage vragen.
- Uitstel of vrijstelling van betaling van sociale bijdragen voor zelfstandigen
Voor de sociale zekerheidsbijdragen voor de eerste twee kwartalen van het jaar 2020 wordt het uitstel met een jaar zonder nalatigheidsinteresten en de vrijstelling van betaling van de sociale zekerheidsbijdragen toegestaan.
- Tijdelijke werkloosheid door overmacht
Tijdelijke werkloosheid omwille van overmacht is mogelijk tot 30 juni 2020. Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht zal ook ingeroepen kunnen worden in afwachting van de erkenning als ‘onderneming in moeilijkheden’. Ondernemingen hebben die erkenning nodig om bedienden op tijdelijke werkloosheid om economische redenen te kunnen zetten. De erkenning van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht gebeurt binnen de drie à vier dagen.
- Uitkeringen tijdelijke werkloosheid verhoogd
De uitkeringen voor tijdelijke werkloosheid – zowel om economische reden als om overmacht – worden voor een periode van drie maanden verhoogd van 65 procent naar 70 procent. Bedoeling is om het inkomensverlies voor de getroffen werknemers te beperken.
- Betalingsplan voor sociale werkgeversbijdragen
Wat de socialezekerheidsbijdragen voor het eerste en tweede kwartaal van 2020 betreft, zal de COVID-19 problematiek worden aanvaard als een factor die minnelijke betalingstermijnen mogelijk maakt.
Voor meer informatie, klik hier.
- Uitstel van betaling btw en belastingen voor ondernemingen
Getroffen ondernemingen kunnen uitstel van betaling aanvragen bij de fiscus. Deze steunmaatregelen moeten financiële ademruimte geven en ondernemingen toelaten hun tijdelijke financiële moeilijkheden te overbruggen. Zo zal het mogelijk zijn uitstel van betaling te vragen voor bedrijfsvoorheffing, btw, personenbelasting, vennootschapsbelasting en rechtspersonenbelasting.
- Flexibiliteit bij uitvoering van federale overheidsopdrachten
Voor alle federale overheidsopdrachten die vertraging oplopen of niet uitgevoerd worden als gevolg van het coronavirus, zal de federale overheid geen enkele boete of sanctie opleggen aan dienstverleners, bedrijven of zelfstandigen.
- Extra tijd voor tax shelter podiumkunsten en audiovisuele werken
Bedrijven en organisaties die gebruik maken van de tax shelter voor podiumkunsten en audiovisuele werken zullen zes maanden extra de tijd krijgen voor de opstart van het evenement of de première om van de tax shelter gebruik te maken.
Klik hier voor meer informatie: audiovisuele werken – podiumkunsten
- 100 miljoen waarborglening
Er wordt 100 miljoen euro uitgetrokken voor crisiswaarborgen. Op die manier kunnen ondernemingen in deze crisisperiode ook voor bestaande schulden een overbruggingskrediet laten waarborgen door de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen. Deze maatregel komt bovenop de bestaande waarborgen voor investeringskredieten en werkkapitaal.
Die schuld gaat over het feit dat zelfstandigen hun personeel niet kunnen betalen, grondstoffen niet kunnen aankopen omdat er geen geld is, liggende facturen niet kunnen betalen en daarvoor een lening moeten aangaan. Op deze manier kunnen 1000 leningen van 100.000 euro voor 75% gewaarborgd worden.
- Uitbreiding hinderpremie
Net als bij hinder door openbare werken, wordt voorzien in een premie voor handelaars, horeca, kleine zelfstandigen en dienstverleners die getroffen worden door de corona-maatregelen. Dit moet kleine ondernemingen die ernstig inkomensverlies hebben deels kunnen compenseren.
De ondernemers die getroffen zijn door een volledige sluiting bekomen een eenmalige premie van 4.000 euro en als ze na 21 dagen hun zaak nog moeten sluiten een vergoeding van 160 euro per dag. Voor ondernemingen die in het weekend moeten sluiten is er een eenmalige premie van 2.000 euro en als ze na 21 dagen hun zaak nog moeten sluiten krijgen ze een vergoeding van 160 euro per dag.
- Flexibiliteit naar voorwaarden steunmaatregelen en subsidies
Ondernemingen die ten gevolge van de crisis het moeilijk krijgen om de termijnen na te komen die voorzien zijn bij bepaalde subsidies van het VLAIO kunnen met het agentschap in overleg gaan over de mogelijkheid van de verlenging van deze termijnen.
- Uitstel betaling onroerende voorheffing
De aanslagbiljetten voor de onroerende voorheffing voor de bedrijven zal later uitgestuurd worden. Dit betekent dat voor ongeveer 1 miljard aan belastingen niet geïnd zullen worden in het voorjaar, maar pas in het najaar. Op die manier wordt voorkomen dat bedrijven in liquiditeitsproblemen terecht komen.
Concreet zullen de aanslagbiljetten onroerende voorheffing voor bedrijven vanaf september uitgestuurd worden. Voeg daar de betaaltermijn van 2 maanden aan toe en dit betekent een uitstel van betaling tot quasi eind november. Dit zal alvast wat druk van de cashflow van bedrijven de volgende maanden wegnemen.
Voor de lokale overheden heeft dit geen financiële impact aangezien Vlaanderen de onroerende voorheffing blijft prefinancieren.
- Contacteer uw bank
De federale regering verkreeg van de banken het uitdrukkelijk engagement om de Belgische economie ten volle te ondersteunen en gezonde bedrijven niet in de steek te laten. Bedrijven die getroffen zijn of verwachten dat ze in de nabije toekomst de negatieve impact van de crisis zullen voelen, worden gevraagd hun bank of kredietgever te contacteren en samen een gepaste oplossing te zoeken.
Ook de Vlaamse regering zal in overleg treden met Febelfin om duidelijke afspraken te maken over de terugbetalingsmogelijkheden van zowel bedrijven als particulieren wanneer zij in tijdelijke liquiditeitsproblemen komen omwille van de crisis.
- Schaderegeling voor getroffen bedrijven
De regering maakt werk van een schaderegeling voor getroffen bedrijven die “bederfbare producten” aanleveren.
Voor meer informatie: Vlaio
Voor meer informatie voor bedrijven over Vlaamse steunmaatregelen ten gevolge van het coronavirus kan u terecht op de website van Vlaio via deze link.